در این مقاله قصد داریم درباره یکی از مهم‌ترین و پرچالش‌ترین بخش‌های امتحان نهایی زبان انگلیسی یعنی بخش شنیداری (لیسنینگ) صحبت کنیم.  ما در ماز تهران بر آن هستیم تا با ارائه اطلاعات مفید و راهبردی شما را در مسیر کنکور یاری کنیم. در ادامه راهکارهایی را به شما معرفی خواهیم کرد تا بتوانید مهارت شنیداری خود را تقویت کنید و بهترین نمره را از بخش لیسنینگ امتحان نهایی کسب کنید. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

 

اهمیت درس زبان و بخش شنیداری ( لیسنینگ) در امتحانات نهایی

ضریب درس زبان انگلیسی در امتحانات نهایی دوازدهم 6.05 و ضریب زبان انگلیسی در امتحانات نهایی یازدهم 2.94 می باشد.

طبق بارم‌بندی اعلام شده از طرف آموزش وپرورش، حدود 9 نمره امتحان نهایی زبان به بخش لیسنینگ یا همان مهارت شنیداری اختصاص داده شده است. البته با توجه به اینکه امتحان نهایی زبان از 40 نمره گرفته می‌شود این 9 نمره بخش لیسنینگ در واقع 4.5 نمره از 20 نمره امتحان نهایی را به خود اختصاص می‌دهد. (یعنی حدود 25 درصد نمره!)

 

لیسنینگ امتحان نهایی از چه بخش هایی تشکیل شده است؟

بدون شک قبل از هر اقدامی باید با ساختار بخش شنیداری امتحان نهایی آشنا شوید. چرا که داشتن شناخت در مورد نوع سوالات به شما کمک می‌کند تا با بهترین روش ، مطالعه و یادگیری خود را انجام دهید و بهترین نمره را کسب کنید .

بخش شنیداری امتحان نهایی از ۴ سوال تشکیل شده است که هر سوال فایل صوتی مربوط به خود را دارد . هر فایل معمولاً سه بار پخش می‌شود و بین آن ۳۰ ثانیه فرصت پاسخگویی به داوطلب داده می‌شود . از این چهار فایل صوتی معمولاً دو فایل از از فایل‌های صوتی داخل کتاب و دو فایل خارج از کتاب است. اما نگران نباشید چرا که این فایل ها هم در سطح کتاب و در چارچوب لغات کتاب درسی می باشد.

•    سوال اول بصورت صحیح غلط است که باتوجه به فایل صوتی که پخش می شود باید مشخص کنید که جمله مربوط در سوال صحیح است یا غلط.
•    سوال دوم معمولا بصورت سه یا چهار گزینه ای مطرح می شود که فایلی پخش می شود و شما باید با توجه به آن به سوالات پاسخ داده و گزینه درست را انتخاب کنید.
•    سوال سوم و چهارم هم بصورت جاخالی است. یعنی فایلی صوتی پخش می شود و شما باید با توجه به آن جاهای خالی متن  داده شده را بنویسید.

 

چند نکته و راهکار مهم برای کسب بهترین نمره لیسنینگ:

1_ برنامه ریزی برای آمادگی در آزمون شنیداری:

شاید بتوان بعضی از بخش‌های امتحان نهایی زبان یکی دو روز قبل از امتحان نهایی به سراغشان رفت و به شرط داشتن منبع مناسب تا حد مطلوبی در آن‌ها تسلط پیدا کرد. اما بخش لیسنینگ امتحان نهایی قطعاً جز چنین بخش‌هایی نیست! برای تسلط به لیسنیگ و اینکه یک خیال راحت بابت گرفتن نمره این قسمت( یعنی آزمون شنیداری امتحان نهایی) داشته باشید، باید حداقل یکی دو ماه قبل‌تر از امتحان نهایی به طور مستمر روی تمرینات لیسنینگ کار کنید تا به آمادگی لازم در بخش شنیداری برسید.

سعی کنید در هفته در سه یا چهار مرتبه لیسنینگ تمرین کنید. در هر نوبت، بین پانزده الی سی دقیقه زمان برای تمرینات لیسنینگ وقت اختصاص دهید.

 

2_ توجه به املای کلمات:

شاید بگویید: «املای کلمات چه ربطی به امتحان لیسنینگ دارد؟!» اما همانطور که گفتم سوال سوم و چهارم که حدود 4 یا 5 نمره از سوالات بخش لیسنینگ امتحان نهایی را شامل می شود به این شکل است که به شما متنی داده شده و بعضی از کلمات آن نوشته نشده است. هنگام گوش دادن به فایل صوتی آن متن شما باید کلمات نوشته نشده را تشخیص داده و بنویسید.

البته طبق آیین‌نامه اگر غلط املایی شما جزیی باشد، مصحح می‌تواند نمره کامل آن سوال(کلمه) را بدهد اما اگر غلط شما در نوشتن بعضی از کلمات طوری باشد که مصحح نفهمد که شما درست شنیده‌اید یا نه ، نمره ای به شما تعلق نمیگیرد.

 

3_داشتن منبع مناسب برای لیسنینگ:

داشتن یک منبع مناسب برای لیسنینگ که تمرینات استاندارد و شبیه‌سازی شده برای آزمون شنیداری امتحان نهایی داشته باشد، بسیار مفید است.برای گرفتن نمره لیسنینگ، سری کتاب‌های استاندارد نهایی منبع کامل و مناسبی بوده و می‌تواند کمک زیادی به شما در مسیر موفقیت در آزمون شنیداری نماید.

البته مهم ترین منبع برای آمادگی در آزمون شنیداری ، فایل های صوتی داخل کتاب ( از جمله بخش conversation, listening and speaking و what you learned ) است . و در کنار آن می توانید از نمونه سوال های سال های قبل استفاده کنید تا تسلط کامل بر روی کتاب درسی داشته باشید.

 

 

4_تقویت دایره لغات و مطالعه کلمات قبل از شروع تمرین:

از آسیب‌های بخش لیسنینگ در امتحان نهایی، ندانستن معنی کلماتی است که در آزمون شنیداری می‌شنوید. برای رفع این مشکل در لیسنینگ، حتماً باید لغات آن بخش را از قبل مطالعه نمایید تا در زمان گوش دادن به فایل‌های صوتی لیسنینگ با آمادگی بیشتری به حل تمرینات شنیداری بپردازید.

بنابراین یکی از موضوعات مهم در بخش شنیداری تسلط کامل به لغات کتاب درسی و معانی آنهاست.

 

روش های تمرین و تقویت مهارت شنیداری:

حالا بعد ارائه نکات و راهکار های مهم ، لازم است درباره ی روش هایی برای تقویت مهارت شنیداری صحبت کنیم که بهتر است هنگام تمرین لیسنینگ از آنها استفاده کنید.

 

1–گوش دادن فعال :

گوش دادن فعال یکی از مهم‌ترین تکنیک‌ها در بهبود لیسنینگ است. در این روش، شما نه تنها به فایل صوتی گوش می‌دهید، بلکه بر روی جزئیات تمرکز می‌کنید و سعی می‌کنید مفهوم کلی و کلمات کلیدی را استخراج کنید

 

2_استفاده از تکنیک سایه‌زنی (Shadowing):

تکنیک سایه‌زنی یکی از مؤثرترین روش‌ها برای بهبود مهارت شنیداری است. در این روش، شما به فایل صوتی گوش می‌دهید و هم‌زمان سعی می‌کنید کلمات و جملات را تکرار کنید. مراحل این تکنیک به شرح زیر است:

 

۱. یک فایل صوتی ساده انتخاب کنید.

۲. به فایل صوتی چند بار گوش دهید و متن آن را یادداشت کنید.

۳. هم‌زمان با گوینده صحبت کنید و سعی کنید تلفظ و ریتم گفتار او را تقلید کنید.

 

3_تمرکز بر درک موضوع کلی (Gist):

یکی از نکات مهم در مهارت لیسنینگ، توانایی درک مفهوم کلی یا Gist یک مکالمه یا فایل صوتی است. برای این منظور:

۱.به کلمات کلیدی که گوینده تأکید می‌کند توجه کنید.

۲.قبل از شروع گوش دادن، درباره موضوع کلی متن صوتی فکر کنید.

۳.از خود بپرسید: این مکالمه درباره چیست؟

در امتحانات نهایی، معمولاً ابتدا از دانش‌آموزان خواسته می‌شود تا موضوع اصلی مکالمه را شناسایی کنند. بنابراین تمرکز بر این مهارت ضروری است.

 

4_تمرین بر اساس سرعت‌های مختلف:

در فایل‌های صوتی امتحانات نهایی، سرعت صحبت کردن ممکن است متغیر باشد. برای آماده‌سازی بهتر:

۱. از فایل‌های صوتی با سرعت آهسته شروع کنید و به مرور سرعت را افزایش دهید.

از تنظیمات سرعت در اپلیکیشن‌هایی مانند YouTube یا پلیرهای صوتی برای تمرین استفاده کنید.

۲. فایل صوتی را چند بار گوش دهید و سعی کنید سرعت گفتار را تقلید کنید.

این تمرین به شما کمک می‌کند تا سرعت پاسخ‌دهی خود را در امتحان افزایش دهید.

 

5_ تقویت حافظه شنیداری:

حافظه شنیداری قوی نقش مهمی در موفقیت لیسنینگ ایفا می‌کند. برای تقویت این مهارت:

۱. جملات کوتاهی که می‌شنوید را تکرار کنید و به یاد بسپارید.

۲. بازی‌هایی مانند بازگویی داستان کوتاه پس از شنیدن آن را انجام دهید.

تلاش کنید کلمات کلیدی یا اطلاعات مهمی که در فایل صوتی گفته می‌شود را یادداشت کنید.

 

6_ یادداشت‌برداری مؤثر در حین گوش دادن:

یکی از روش‌های کلیدی برای موفقیت در امتحان نهایی، مهارت یادداشت‌برداری است. برای این کار:

۱. فقط نکات کلیدی مانند نام‌ها، اعداد، و مکان‌ها را بنویسید.

۲. از علامت‌ها و نمادها برای صرفه‌جویی در زمان استفاده کنید.

۳. پس از پایان گوش دادن، یادداشت‌های خود را مرور کنید و مطمئن شوید که پاسخ‌هایتان دقیق است.

 

 

بخش لیسنینگ در امتحان نهایی زبان انگلیسی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در کسب نمره ی خوب در امتحان نهایی شما ایفا کند .

تمرین مداوم، استفاده از منابع متنوع و تقویت مهارت شنیداری از مهم‌ترین کار ها برای کسب نمره بالا در این بخش هستند.برنامه‌ریزی منظم و آشنایی با ساختار سؤالات نیز می‌تواند اعتمادبه‌نفس دانش‌آموزان را افزایش داده و عملکرد آن‌ها را بهبود بخشد.   با تکیه بر تلاش خودتان و همچنین استفاده از راهکار ها و روش‌هایی که در این مقاله ارائه شد، قطعا می توانید بهترین نمره را در بخش لیسنینگ امتحان نهایی بدست آورید

ضمنا اگر به اطلاعات بیشتری در این زمینه نیاز دارید ما در ماز تهران آماده ارائه راهنمایی های بیشترهستیم.

 

سوالات متداول :

1. لیسنینگ امتحان نهایی زبان انگلیسی چند نمره دارد؟

بخش لیسنینگ حدود ۴.۵ نمره از ۲۰ نمره امتحان نهایی را به خود اختصاص می‌دهد.

 

2. ساختار بخش لیسنینگ امتحان نهایی چگونه است؟

این بخش شامل چهار سوال است که شامل موارد زیر می‌شود:

• سوال صحیح/غلط
• سوال چندگزینه‌ای
• سوالات جاخالی

 

3. فایل‌های صوتی لیسنینگ از کجا تهیه می‌شوند؟

معمولاً دو فایل از داخل کتاب درسی و دو فایل خارج از کتاب اما در سطح مطالب کتاب هستند.

 

4. بهترین زمان برای شروع تمرین لیسنینگ چه موقع است؟

حداقل یکی دو ماه قبل از امتحان نهایی باید به طور منظم روی تمرینات لیسنینگ کار کنید.

 

5. چه منابعی برای تمرین لیسنینگ پیشنهاد می‌شود؟

فایل‌های صوتی کتاب درسی (بخش‌های Conversation، Listening & Speaking و What You Learned) و همچنین کتاب‌های استاندارد نهایی و نمونه سوالات سال‌های گذشته.

 

6. چطور می‌توان املا و دایره لغات خود را برای لیسنینگ تقویت کرد؟

با مطالعه مداوم لغات کتاب درسی و توجه به املای صحیح کلمات، می‌توانید آمادگی خود را افزایش دهید.

 

7. چه روش‌هایی برای تقویت مهارت شنیداری وجود دارد؟

گوش دادن فعال

استفاده از تکنیک سایه‌زنی (Shadowing)

تمرکز بر درک مفهوم کلی (Gist)

تمرین با فایل‌های صوتی در سرعت‌های مختلف

 

8. آیا غلط املایی در سوالات جاخالی نمره را کسر می‌کند؟

اگر غلط املایی جزئی باشد، ممکن است مصحح نمره کامل بدهد، اما اگر کلمه قابل تشخیص نباشد، نمره‌ای داده نمی‌شود.

 

9. آیا می‌توان از فایل‌های صوتی خارجی برای تمرین استفاده کرد؟

بله، اما باید مطمئن شوید که سطح فایل‌ها مشابه سطح کتاب درسی باشد.

 

10. چطور می‌توان سرعت پاسخ‌دهی در امتحان لیسنینگ را بهبود بخشید؟

با تمرین روی فایل‌های صوتی با سرعت‌های مختلف و تکرار جملات کلیدی.